Stage avonturen

Ik ben bijna al weer aangekomen aan het einde van mijn stage hier in Surabaya. De laatste weken waren flink volgepropt met stage bezoekjes aan allerlei verschillende afdelingen en vlogen daarom ook heel snel voorbij. Alle afdelingen waren stuk voor stuk heel indrukwekkend, maar sommige dingen die ik heb gezien die zijn mij goed bijgebleven.

Het Dr. Soetomo ziekenhuis waar wij “stage lopen” bestaat uit heel veel verschillende gebouwen. De ene nog ouder dan de andere. Ook is er een heel modern gebouw, wat dan ook het meest nieuwe gebouw is. De docent vertelde dat ze de rest van ziekenhuis ook zullen gaan renoveren, maar hoelang dit nog gaat duren.. De verschillende gebouwen en ook de afdelingen zijn met elkaar verbonden door allerlei paden met een overkapping. Iedere keer als we bij het ziekenhuis aan komen is het een drukte van jewelste. Het lijkt wel een soort attractie. Echt overal staan of zitten mensen binnen en buiten en ik vraag me echt af wat die daar heel de dag doen.

Een van de eerste stage bezoeken na Bali was die aan een medical ward voor vrouwen. Hier lagen alleen maar vrouwelijke patiënten met allerlei verschillende aandoeningen. Het was mij niet helemaal duidelijk waarom die niet gewoon op de afdeling lagen waren ze hoorden. Het was een hele drukke, benauwde afdeling zonder airconditioning. De patiënten zijn verdeeld in klasse, hoe hoger de klasse, hoe meer privacy je hebt. De laagste klasse liggen in bedden naast elkaar in een zaal en sommige liggen zelfs op de gang of midden in de kamer. Vandaar dat het zo druk is op de afdeling, er worden meer patiënten opgenomen dan de capaciteit van de afdeling aan kan. De materialen die ze gebruiken zijn heel erg verouderd. Om een voorbeeld te geven, de verpleegkundigen hebben allemaal nog zo’n kapje op hun hoofd. Nou wat ik me kan herinneren is dat uit de tijd van mijn oma. De steriele watten die bij ons in plastic zijn verpakt, maken ze hier steriel in ijzeren bakken. Een grote bak die dan gevuld is met alle watten en als ze watten nodig hebben voor de patiënt wordt dit in een klein bakje gedaan om mee te kunnen nemen.

We hadden een aantal weken terug aangegeven dat we graag wat meer wilde zien van het werk van de verpleegkundigen. We keken mee tijdens het bloedprikken, wat heel moeizaam ging. De manier van bloedprikken is ook anders dan bij ons (ze trekken het op uit de ader). En in combinatie met de warmte binnen en de manier waarop ze het deden werd ik echt even niet goed. Ook tijdens het plaatsen van een katheter kan er nog veel verbeterd worden. Alleen het woordje privacy is hier een begrip dat ze nauwelijks kennen geloof ik. Ik denk dat er wel acht mensen om die arme, oude vrouw stonden. Omstebeurt aan het proberen om de katheter te plaatsen, want ook dit ging met veel moeite. Ze lieten de vrouw gewoon zonder ondergoed of laken met haar benen uit elkaar liggen, terwijl de student op haar gemakje alle spullen bij elkaar ging pakken van haar tafeltje. Heel aparte manier van werken. Ze maken bijna geen contact met de patiënt en geven nul privacy.

We hebben ook een bezoekje gebracht aan de spoedeisende hulp. Ze hanteren hier hetzelfde systeem als dat wij in Nederland hebben. Aan de hand van triage wordt er bepaald hoe snel je aan de beurt bent en hoe spoedeisend de hulp is die je nodig hebt. We namen een kijkje in de emercency room. Hier lagen twee mensen die door een gas explosie geraakt waren, heel indrukwekkend.

We hadden ook de mogelijkheid om een dagje met de ambulance mee te gaan. Ons was van te voren vertelt dat de ambulance wel een paar keer per dag werd opgeroepen. Nou wij hebben er de hele ochtend gezeten en geen een keer werd er gebeld. Ze vertelden ons dat mensen eigenlijk niet vaak bellen. Ze maken eerder gebruik van eigen vervoer of een becak, want dit is een stuk goedkoper dan met de ambulance. Ze moeten hier namelijk betalen voor de belasting van de ambulance en nadat ze zijn opgenomen of behandeld krijgen ze ook gelijk de rekening (ik snap nog steeds niet hoe de zorgverzekering hier precies werkt). Op een gegeven moment hadden we het wel gezien en zijn we terug gebracht met de ambulance naar onze homestay. Hebben we toch nog een ritje in de ambulance kunnen maken☺

Een andere afdeling die we hebben bezocht is de longafdeling. Een overvolle afdeling zonder airconditioning, enorme hitte. Het mondkapje dat we moesten dragen maakten het er niet veel aangenamer op. De zweetdruppeltjes vielen langs mijn hoofd naar beneden. De afdeling is in twee delen verdeeld. Op de ene helft lagen patiënten met longkanker, verslechtering van astma en COPD. Op de andere helft lagen alleen maar patiënten met tuberculose (TBC). Tuberculose is hier in Indonesië een groot gezondheidsprobleem. Wat gelijk opviel aan de afdeling is dat deze open was. Tussen de zaal, waar ongeveer 20 of 25 patiënten lagen, en de gang zat geen raam, alleen een lage muur. Achter deze muur stonden de bureaus van de artsen en verpleegkundigen en alle benodigde spullen. Ook de ramen van de gang stonden wagenwijd open. Dit was goed voor de circulatie zeiden ze en het zonlicht kon zo goed naar binnen om de bacteriën te doden. Maar wat ik heb geleerd is dat tuberculose een zeer besmettelijke, dodelijke infectieziekte is. Besmetting vind plaats door het inademen van bacteriën die vrijkomen als iemand die geïnfecteerd is hoest of niest. Ik stond er echt van te kijken dat dit een open afdeling is. Er lagen we een paar patiënten in isolatie, maar ik begreep niet helemaal wat nou het verschil was met de andere tuberculose patiënten, want alle tuberculose is besmettelijk geloof ik.

De laatste week stond in het teken van gynaecologie en obstetrie wat ik heel interessant vond. Ik heb vorig jaar een half jaar stage gelopen in Nederland op zo’n zelfde afdeling en hierdoor kon ik goed de verschillen zien met Nederland en veel vragen stellen. Het was leuk om te zien wat voor materialen ze hier gebruiken en hoe sommige dingen verouderd zijn. Het lijkt wel of alle oude materialen die wij in Nederland vernieuwen, hier terecht komen. Het is echt soms of je terug gaat in de tijd.

Tijdens een van de laatste dagen mochten we live een operatie bijwonen. Ik had me hier heel erg op verheugd, want zo’n kans krijg je niet zo snel in Nederland. We kregen een mooi groen pakje aan en vervolgens een rondleiding langs alle operatiekamers. We konden alle operaties vanaf de gang mooi mee kijken. De operatie die we hebben bijgewoond is een bypassoperatie. Eerst zagen we alle voorbereidingen die ze moesten treffen voordat de operatie kon beginnen. In Nederland hebben we steriele (plastic/papier?) doeken om alles te bedekken. Hier maken ze gebruik van stoffen doeken die ze wassen en steriel maken. Laag na laag ging over de patiënt heen, om uiteindelijk een geschikt “werkveld” te hebben. Er werden aders uit de onderbenen gehaald (wat heel vreemd was om te zien, het leek op een dun doorzichtig buisje/worm). Terwijl twee chirurgen hier mee bezig waren, waren er twee andere die het hart “open” legden. De aders die ze uit de onderbenen halen maken ze vast aan de kransslagader om een vernauwing of verstopping te compenseren. Het zuurstofrijke bloed kan door de bypass om de blokkade heen naar het hart stromen. De patiënt had vier omleidingen nodig!! Dat is echt heel veel. Er werden dus twee grote stukken aders uit de onderbenen verwijderd. Wat een heel langdurig en precies proces was. Helaas moesten we gaan voordat ze het hart tijdelijk stil zouden leggen. Wat natuurlijk een hele teleurstelling was. Dit vertellen ze je dan ook pas als je in de operatiekamer staat (heel jammer). Ze leggen het hart in ieder geval even stil en voor een tijdje wordt het dan overgenomen door een hart-long machine. Het bloed gaat dan door de machine in plaats van door het hart. Ik keek heel erg op van de hoeveelheid mensen die in de operatiekamer aanwezig waren. De docent bleef maar zeggen dat er eigenlijk maar 10 mensen aanwezig mochten zijn. Op dat moment waren er wel 25 mensen aanwezig, waarvan er een heleboel op de grond zaten met hun telefoon of laptop. We mochten ook gewoon overal foto’s van maken, wat in Nederland absoluut niet zou mogen.

We hebben al afscheid genomen van een grote groep Indonesische vriendinnen die er mede aan hebben bijgedragen dat ik een super tijd heb gehad in Surabaya. Avondjes op de scooter erop uit om ergens lekker en goedkoop te gaan eten bij een van de vele lokale tentjes (er werd dan voornamelijk Nasi Goreng besteld, ze eten bijna niks anders). Nederlandse en Indonesische woorden met elkaar uit te wisselen. Samen te koken en daarbij Indonesische gerechten te combineren met Nederlandse gerechten. Mee te maken hoe fijn je in een gezin wordt ontvangen en hoe leuk ze het vinden als je komt eten. Ze hebben ook een grote bijdrage geleverd aan het feit dat ik mij een beetje heb kunnen integreren in de Indonesische en islamitische cultuur. Wat niet altijd gemakkelijk was. Ze hebben geholpen met een simkaartje te vinden met internet voor mijn telefoon, met het zoeken naar een wasserette, het kopen van vliegtickets etc. Als er ook maar iets was dan kon ik ze altijd op bellen om te vragen of ze me konden helpen. Het is zo leuk om kennis te maken met al deze mensen en de vriendschappen te onderhouden. Ondanks dat het niet altijd even gemakkelijk was, had ik het niet willen missen.

Nu gaan we nog een paar dagen lekker genieten op Bali. Het einde komt al in zicht en zo ook het einde van het project. Als we terug komen uit Bali hebben we nog vijf dagen in Surabaya, waarin we ons project zullen presenteren en helemaal zullen afronden.